Hasenat ve Salihat

📜 Hadislerde Hasenât ve Sâlihât geçiyor, aynımıdır? Farklımı ?

📜 1. Hasenâtın Fazileti (Bireysel İbadetler.)

مَنْ صَلَّى ٱلْبَرْدَيْنِ دَخَلَ ٱلْجَنَّةَ

📌 Buhârî, Mevâkît 16; Müslim, Mesâcid 213

“Kim sabah ve ikindi namazını kılarsa, cennete girer.”

Bu müjdeli hadisten hareketle, 

📌 Bu hadis, bireysel bir ibadet olan namazın (hasenât) kişiyi cennete götüreceğini gösteriyor.

📜 2. Sâlihâtın Fazileti (Başkalarına Faydası Olan Ameller)

‎قال رسول الله ﷺ: “أحبُّ الناسِ إلى اللهِ أنفعُهم للناسِ”

(Taberânî, el-Mu’cemü’l-Kebîr, 861)

“Allah’ın en çok sevdiği insanlar, insanlara en çok faydası dokunanlardır.”

📌 Bu hadis, sâlih amellerin en üstün olduğunu ve insanlara fayda sağlamanın Allah’ın en sevdiği amel olduğunu gösteriyor.

📜 Ahirette Hasenâtın Borç Olarak Ödenmesi

📜 1. Kul Hakkı Olanın Hasenatları Alınır.

(Müflis Hadisi)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَالَ: “أَتَدْرُونَ مَا الْمُفْلِسُ؟” قَالُوا: “الْمُفْلِسُ فِينَا مَنْ لَا دِرْهَمَ لَهُ وَلَا مَتَاعَ.” فَقَالَ: “إِنَّ الْمُفْلِسَ مِنْ أُمَّتِي، يَأْتِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِصَلَاةٍ وَصِيَامٍ وَزَكَاةٍ، وَيَأْتِي وَقَدْ شَتَمَ هَذَا، وَقَذَفَ هَذَا، وَأَكَلَ مَالَ هَذَا، وَسَفَكَ دَمَ هَذَا، وَضَرَبَ هَذَا، فَيُعْطَى هَذَا مِنْ حَسَنَاتِهِ، وَهَذَا مِنْ حَسَنَاتِهِ، فَإِنْ فَنِيَتْ حَسَنَاتُهُ، قَبْلَ أَنْ يُقْضَى مَا عَلَيْهِ، أُخِذَ مِنْ خَطَايَاهُمْ فَطُرِحَتْ عَلَيْهِ، ثُمَّ طُرِحَ فِي النَّارِ.

(Müslim, Birr 59; Tirmizî, Kıyâme 2; Ahmed b. Hanbel, Müsned 2/303)

“Biliyor musunuz, müflis (iflas etmiş kişi) kimdir?” Sahabiler, ‘Bizim aramızda müflis, parası ve malı olmayan kimsedir’ dediler. Bunun üzerine Peygamberimiz (sav) şöyle buyurdu:

‘Benim ümmetimden asıl müflis, kıyamet günü namaz, oruç ve zekât gibi (çokça ibadetle) gelir; fakat birine sövmüş, birine iftira etmiş, birinin malını yemiş, birinin kanını dökmüş, birine vurmuş olur. Hak sahiplerine onun hasenâtından (sevaplarından) verilir. Eğer hasenâtı tükenirse, onların günahları alınır ve ona yüklenir. Sonra da cehenneme atılır.’”

📌 Bu hadis, kişinin ahirette borçlu olduğu kimselere hasenatlarının verileceğini çok açık şekilde anlatmaktadır.

Hasenât, yani bireysel ibadetlerden kazanılan sevaplar, kul hakkı ödemesi olarak gider.

Kişinin sevapları bitince, borçlu olduğu kimselerin günahları ona yüklenir.

📜 Sâlihâtın Ahirette Alınmayacağına Dair Bir Metin Var mı?

📌 “Sâlihât olan amellerin alınmayacağı” hususunda doğrudan bir hadis veya ayet bulunmaz.

📌 Ancak “âmme  malı” (kalıcı iyilikler, topluma fayda sağlayan salih ameller) ahirette alınmaz prensibi İslam hukukunda ve tasavvufta desteklenmiştir.

📖 Kur’an’da geçen şu ayet, sâlihâtın korunacağını gösterir:

‎“مَا عِندَكُمْ يَنفَدُ وَمَا عِندَ اللَّهِ بَاقٍ ۗ”

“Sizin yanınızdaki tükenir, fakat Allah katındaki bakidir.” 

( Nahl, 96)

💡       Bu ayete göre:

Kişinin şahsi ibadetlerinden (hasenât) kaybı olabilir, çünkü bunlar bireysel sevaplardır.

Ama Allah için yapılan sâlihât (hayır ve toplumsal fayda içeren ameller) kaybolmaz.

Sadaka-i cariye, ilim öğretmek, cami yaptırmak gibi hayırlar tükenmez.

📜 Hadislerde Âmme Malı (Sadaka-i Cariye) ve Sâlihâtın Ahirette Kaybolmayacağı

📜 2. Sadaka-i Cariye ve Sâlihâtın Ebedî Olması

‎قال رسول الله ﷺ: “إذا مات الإنسان انقطع عنه عمله إلا من ثلاثٍ: صدقةٍ جاريةٍ، أو علمٍ يُنتفعُ به، أو ولدٍ صالحٍ يدعو له”

(Müslim, Vasiyyet 14; Tirmizî, Ahkâm 36; Nesâî, Vasâyâ 8)

“İnsan öldüğünde, amel defteri kapanır. Ancak üç şey kıyamete kadar devam eder:

1- Sadaka-i cariye (kalıcı sadaka, vakıf, hayır kurumu vb.),

2- İnsanlara faydalı ilim,

3- Kendisine dua eden salih evlat.”

📌 Bu hadisten çıkarılan sonuç:

Hasenât bireysel sevaplardır ve borç için alınabilir,

(sadaka-i cariye, ilim öğretmek vb.) ise kıyamete kadar silinmez ve başkasına borç olarak verilmez.

Sâlihâtın en başı nedir? diye sorarsanız, adalet (العدل) derim.

📖 Kur’an’da en üstün sâlih amel:

‎“إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ”

“Şüphesiz Allah, adaleti ve ihsanı emreder.” (Nahl, 90)

🔹 Adalet, sâlihâtın temelidir, çünkü her hayırlı amel adaletle başlar.

🔹 Bir toplumda adalet yoksa, sâlih ameller sürdürülemez.

🔹 Peygamberimiz (sav) de şöyle buyurmuştur:

‎📜 “أفضل الصدقة الإصلاح بين الناس” 

(En faziletli sadaka, insanlar arasında adaleti ve barışı sağlamaktır.) (Ebu Davud, Zekât 39)

      Evet Hikmeti hükümet nedir?

   1- EMNİYET,

   2- ADALET 

“Nerdesin, yıllarca hasretini çektiğimiz kahraman? Nerdesin, hayâllerimizin güvercini, rüyâlarımızın üveyki?”

اللَّهُمَّ وَفِّقْنَا لِمَا تُحِبُّ وَتَرْضَى

“Allah’ım! Bizi, Senin sevdiğin ve razı olduğun şeylere muvaffak eyle!”